101. rocznica odzyskania niepodległości

Dodano: 11 listopada 2019

101. rocznica odzyskania niepodległości

Trudno wyobrazić sobie gminne obchody kolejnej rocznicy odzyskania przez Polskę wolności bez tradycyjnego przejazdu kawalerii i postaci historycznych ulicami okolicznych wsi. Dlatego też Narodowe Święto Niepodległości 11 listopada zostało uczczone w ten sposób na naszym terenie już po raz dziewiętnasty.

W tegorocznym przejeździe wzięło udział szesnastu jeźdźców odgrywających role kawalerzystów z 17 Pułku Ułanów Leszczyńskich (członkowie Apolinarski Group oraz Grupy Miłośników 17 Pułku Ułanów z Grotnik) oraz dziesięć zaprzęgów konnych. Wśród pasażerów bryczek można było dostrzec znane w całym kraju postacie historyczne, takie jak marszałek Józef Piłsudski (Hieronim Apolinarski) czy premier Ignacy Jan Paderewski (Kazimierz Kurpisz), a także naszych lokalnych patriotów: posła na Sejm RP w kadencji 1922-1927 i gospodarza z Bukówca Górnego Franciszka Kaczmarka (Jerzy Kulas), dowódcę oddziału Powstania Wielkopolskiego we Włoszakowicach Jana Otto (Krzysztof Poczekaj), proboszcza parafii Włoszakowice w latach 1916-1939 księdza Józefa Górnego (Sławomir Lis), przedwojennego nadleśniczego Nadleśnictwa Włoszakowice Feliksa Rożyńskiego  (Ryszard Łopusiewicz) i uczestniczkę Powstania Wielkopolskiego Apolonię Prałat (Danuta Walkowiak). Nie zabrakło też patrona bukówieckiej parafii, czyli św. Marcina na siwym koniu (Hubert Konieczny), oraz gości honorowych, w tym m.in.: starosty leszczyńskiego Jarosława Wawrzyniaka, wójta gminy Włoszakowice Roberta Kasperczaka, sekretarz gminy Karoliny Chlebowskiej, nadleśniczego Nadleśnictwa Włoszakowice Tomasza Furmańczaka i gminnych radnych. Zupełną tegoroczną nowość stanowiły ponadto amazonki z Bursztynowego Zwierzyńca koło Mórki (trenowane przez Pawła Apolinarskiego) oraz grupa powstańców i sanitariuszek z Bukówca Górnego.

Trasa przejazdu wiodła tym razem przez główne ulice Bukówca Górnego, Grotnik i Włoszakowic (w tym wzdłuż szczególnie przybranej w barwy narodowe ulicy 11 Listopada). Po drodze kawalkada zatrzymała się na chwilę przy grotnickiej sali wiejskiej oraz na dłużej przy włoszakowickim Pałacu Sułkowskich, gdzie odegrano hymn narodowy i oddano salwę honorową, dowódca ułanów Paweł Apolinarski złożył meldunek marszałkowi Józefowi Piłsudskiemu, wójt gminy Włoszakowice wygłosił okolicznościowe przemówienie, a premier Ignacy Jan Paderewski zaprezentował kilkuminutowe expose. Podobna miniuroczystość z wciągnięciem flagi państwowej na maszt odbyła się również na samym początku przyjazdu, przy bukówieckim Wiejskim Domu Kultury. Nie zapomniano też o złożeniu kwiatów pod tablicą upamiętniającą rozstrzelanych Polaków na placu 21 października we Włoszakowicach.

XIX przejazd kawalerii i postaci historycznych cieszył się dużym zainteresowaniem wśród okolicznych mieszkańców, którzy licznie przyozdobili swoje domy w biało-czerwone barwy. Nad prawidłowym przebiegiem tego wyjątkowego w skali Wielkopolski (a może nawet Polski) wydarzenia czuwali strażacy z miejscowych jednostek OSP.

Należy podkreślić, że obchody Narodowego Święta Niepodległości w naszej gminie zainaugurowała uroczysta msza święta z udziałem pocztów sztandarowych, która odbyła się w kościele parafialnym pw. św. Trójcy we Włoszakowicach.

A.A.

***

Poniżej przedstawiamy krótkie notki biograficzne postaci historycznych odtwarzanych w przejeździe.

Józef Piłsudski (1867-1935) – marszałek Polski, mąż stanu. Za młodzieńczą działalność polityczną skazany przez władze carskie na zesłanie. Po powrocie z Syberii związał się z ruchem socjalistycznym i został członkiem Polskiej Partii Socjalistycznej oraz twórcą Organizacji Bojowej PPS. W czasie I wojny światowej walczył zbrojnie o niepodległą Polskę. Twórca  Legionów Polskich i Polskiej Organizacji Wojskowej. Odegrał ogromną rolę w trudnych pierwszych latach niepodległości (m.in. w czasie wojny polsko-sowieckiej 1919-1921) jako naczelny wódz Armii Polskiej i Naczelnik Państwa.

Ignacy Jan Paderewski  (1860-1941) – pianista, kompozytor, działacz niepodległościowy, mąż stanu. W czasie I wojny światowej zaczął prowadzić szeroko zakrojoną działalność dyplomatyczną na rzecz Polski i Polaków, wykorzystując na Zachodzie swą ogromną popularność wirtuoza fortepianu. W 1919 r. sprawował funkcje premiera i ministra spraw zagranicznych RP. Jego przybycie do stolicy Wielkopolski w grudniu 1918 r. i entuzjastyczne przywitanie stało się impulsem do wybuchu zakończonego sukcesem Powstania Wielkopolskiego 1918-1919.

Franciszek Kaczmarek (1860-1935) – gospodarz we wsi Bukówiec Górny. W 1904 r. był współzałożycielem, skarbnikiem i członkiem zarządu Banku Ludowego oraz Kółka Rolniczego w Bukówcu Górnym. W jego domu mieściła się pierwsza siedziba Banku. Działał bardzo aktywnie na rzecz powrotu Ziemi Wschowskiej do Polski. W 1918 r. delegat na  Sejm Dzielnicowy w Poznaniu, a także do Sejmu Powiatowego w Lesznie i Izby Rolniczej w Poznaniu. W latach 1922-1927 poseł na Sejm Rzeczypospolitej.

Jan Otto (1869-1944) – dowódca włoszakowickiego oddziału powstańczego w czasie Powstania Wielkopolskiego w 1919 r. Dowódca miejscowej Straży Ludowej. Jego syn (także Jan) zginął w potyczce powstańczej pod wsią Zbarzewo 11 stycznia 1919 r. Zapamiętana została jego mowa nad zbiorową mogiłą powstańczą w czasie pogrzebu w dniu 15 stycznia 1919 r., w której zachęcał mieszkańców do bohaterskiej obrony Włoszakowic.

Ks. Józef Górny  (1882-1941) – od kwietnia 1916 r. do lutego 1940 r. proboszcz włoszakowickiej parafii. Pracę duszpasterską łączył z patriotycznym wychowaniem parafian. W 1918 r. delegat na Sejm Dzielnicowy do Poznania oraz przewodniczący Wschowskiej Rady Powiatowej (pierwszego polskiego organu władzy administracyjnej w naszym regionie w czasie odradzania się polskiej państwowości). Kapelan IV Baonu Odcinka Boguszyn Grupy Leszno Frontu Południowo-Zachodniego Powstania Wielkopolskiego. Jako wybitny patriota i kapłan został aresztowany w czasie okupacji przez Niemców. Zginął w Dachau.

Feliks Rożyński (1859-1929) – pierwszy nadleśniczy Nadleśnictwa Włoszakowice (powstało 1 lipca 1925 r. z dawnych lasów książęcych, przejętych w 1923 r. na własność przez skarb państwa m.in. dzięki staraniom ww. Franciszka Kaczmarka). Przed objęciem funkcji we Włoszakowicach był m.in. administratorem i pełnomocnikiem w majątku hr. Maurycego Zamoyskiego na Wołyniu i Polesiu oraz radcą w Głównym Zarządzie Dóbr Państwowych. Miejsce jego śmierci w lesie k. Dominic upamiętnia pomnik.

Apolonia Prałat (1888-1956) – mieszkanka Błotnicy, wyjątkowo czynna w czasie Powstania Wielkopolskiego, siostra por. Stanisława Siudy (w Powstaniu Wielkopolskim dowódcy oddziału, który m.in. zajął Wolsztyn). W nocy z 6 na 7 stycznia 1919 r. przywiozła na furmance z Błotnicy do Włoszakowic ukryty w słomie lekki karabin maszynowy, który przekazała powstańcom włoszakowickim. Broń ta pozwoliła odeprzeć atak niemieckiego Grenzschutzu w dniu 8 stycznia 1919 r. (tzw. bitwa pod wiatrakami). Represjonowana w czasie II wojny światowej przez Niemców.

Tradycyjnie zachęcamy również do wysłuchania:

  • Fragmentu wykładu wygłoszonego przez Józefa Piłsudskiego dnia 5 września 1924 roku, zarejestrowanego z inicjatywy Fundacji Na Rzecz Uniwersytetu im. Stefana Batorego w Wilnie –www.youtube.com/watch?v=kY7776PqKsQ,
  • Fragmentu przemówienia Ignacego J. Paderewskiego na inauguracji Rady Narodowej w Paryżu 23 stycznia 1940 roku (od 55 s.) – www.youtube.com/watch?v=nxphDHqlcgQ.

Oprac. P. Borowiec